Wednesday, October 14, 2015

Oosterend

Original Text

Oosterend ligt aan de oostzijde van Texel omringd door bomen. Het is gebouwd op het hogere deel van een zeer oude heuvelrug uit de ijstijd. Vanaf de Romeinse tijd wordt deze plek al bewoond. De vroegste bevolking leefde van wat de natuur hen bood. Door de gunstige ligging zo vlak aan zee, leefden zij van vissen, vogels en andere soorten wild.

Rondom de Hervormde kerk staan in een wijde kring de huizen gebouwd. Er zijn onder deze woningen verschillende boerderijen te ontdekken, want van oorsprong was Oosterend een agrarisch dorp. Toch maakten de verdiensten van bijvoorbeeld de oestervisserij het dorp groot. Veel van de woningen vallen nu onder het beschermd dorpsgezicht. Nog steeds wonen hier de meeste Noordzeevissers van Texel. Verder leven veel mensen hier van wat het toerisme biedt. In het dagelijks leven worden er daarom veel activiteiten georganiseerd. Op 1 Januari 2013 telde Oosterend 1299 inwoners.

Oosterend is een vissersdorp, waarin de Hervormde kerk met zijn stompe toren het dorpsbeeld bepaalt. Daaromheen staan de oude huisjes en dragen de buurten namen als Koetebuurt, Achtertune en Verlorenkost. Het dorp met zijn karakteristieke stratenpatroon, is op vele plaatsen authentiek gebleven en de smalle straatjes in het centrum zijn niet berekend op het moderne verkeer. Op vele plaatsen zijn de oude huizen met de houten topgevels fraai gerestaureerd, vaak met hulp van de Stichting Dorpsherstel.

Hier in dit dorp herkent men nog de gemeenschaapszin, familie- en burenhulp. Ook kwamen hier de vissers bijeen op een beurs waar ze nieuwtjes uitwisselden. Niet alleen de oestervisserij, de wiervisserij, maar ook de walvisvaart was hier niet onbekend. Later bevoeren de vissers, gesterkt door het geloof, van maandag tot zaterdag de Noordzee.

Oosterend staat ook bekend als het 'kerkdorp'. Er zijn niet minder dan vijf kerken. Het geloof in Oosterend was een sterk onderdeel voor de gemeenschapszin, maar kwam rond 1850 flink onder druk te staan. De discussies rond het geloof verdeelden het dorp in 'fijn' en 'grof'. Daarnaast ontstond er in het dorp een onderscheid tussen boeren en vissers. De boeren keken neer op de vissers en gemengde huwelijken waren een uitzondering. De boeren zeiden : "Van een zeiltje komt een dweiltje, van een kalf komt een koe." En: "Beter met een oude wagen het land op dan met een nieuw schip op zee."

Eens in de vijf jaar viert Oosterend een groot feest: Oosterend Present. Het gehele dorp staat dan op z'n kop. De organiserende stichting Oosterend Present schonk het dorp in 1978 het beeld van een schaap met twee lammeren. Het bronzen beeld, gemaakt door P. Voskuil, verbeeldt de verbondenheid van het dorp met de schapenboeren en staat in het plantsoen op de hoek van de Oranjestraat en Peperstraat. In de omgeving van Oosterend liggen de buurtschappen Zevenhuizen en Oost die beken staan om de aanwezigheid van oude, karakteristieke panden.

Translated Text

Oosterend is located on the east side of Texel, surrounded by trees. It is built on the upper part of a very old hill from the Ice Age. From Roman times, the place is inhabited. The earliest people lived off what nature gave them. The convenient location so close to the sea, they lived on fish, birds and other species of wildlife.

Around the Reformed Church, the houses are built in a wide circle. Among these homes are to be discovered several farms, as originally Oosterend was an agricultural village. Nevertheless the merits of oyster fishing made the village great. Many of the homes are now under the protected village. Still live here most of Texel's North Sea fishermen. Furthermore, many people live by  tourism here. In everyday life, therefore many activities are organized. On 1 January 2013 there were 1299 people in Oosterend.

Oosterend is a fishing village, where the Reformed Church with its truncated tower determines the townscape. Around it stand the old houses and neighborhoods bear names like Koetebuurt (Coot's Neighbourhood), Achtertune (Back or Last Tune) and Verlorenkost (Lost Coast). The village with its characteristic street pattern has remained authentic in many places and the narrow streets in the center are not designed for modern traffic. In many places, the old houses with wooden gables are beautifully restored, often with the help of the Stichting Dorpsherstel (Foundation Village Restoration).

Here in this village, we still recognize the community, family and neighborly help. The fishermen came together here on a scholarship ( exchange ?) where they exchanged news. Not only the oyster fishery, whose fishing but also the whaling industry was not unknown here. Later sailed the fishermen, strengthened by faith, from Monday to Saturday , the North Sea.

Oosterend is also known as the 'Church Village'. There are no less than five churches. The belief in Oosterend was a strong part of the community, but around 1850, came under considerable pressure. The discussions around the belief divided the village in 'fine' and 'coarse'. In addition, there was in the village a distinction between farmers and fishermen. The farmers looked down on the fishermen and mixed marriages were an exception. The farmers said, "From a tarp is a floorcloth, from a calf a cow." And "Better with an old wagon on the land than with a new ship at sea."

Once every five years, Oosterend celebrates a big party, the Oosterend Present. The entire village is turned upside down. The organizing foundation Oosterend Present donated to the village in 1978 the image of a sheep with two lambs. The bronze statue, made by P. Voskuil, symbolizes the connection of the village with the sheep farmers and stands in the park on the corner of Orange Street and Pepper Street. In the vicinity of Oosterend are the hamlets Zevenhuizen and Oost which are known for the presence of characterful old buildings.

De Koog

Original Text

Het is het huidige dorp niet meer aan te zien, maar toch behoort De Koog tot de oudste dorpen van het eiland. De badplaats van Texel telt tegenwoordig 1338 inwoners (peildatum 1 Januari 2013). De Koog ontleent zijn veertiende eeuw, na het ontstaan van de cooghen, werd De Koog een bloeiend vissersdorp.

In 1514 telde het dorp 140 huizen en was De Koog, na Den Burg, het tweede dorp van het eiland. Het verstuiven van de duinen en een grote stormvloed in 1570 luidden de ondergang van De Koog als vissersdorp in. Zeventig huizen dreven weg en het gehele dorp overstroomde. Door de verstuiving verzandden diepere zeegeulen en konden de vissersschepen het dorp niet meer bereiken.

Door de aanleg van de Zanddijk ontstond ten westen van De Koog een nieuw duincomplex, waardoor het vaarwater voor De Koog voorgoed verzandde. In 1637 telde het dorp nog 50 huizen en 649 inwoners. De meeste vissende inwoners van De Koog trokken weg naar Den Hoorn. In 1749 telde het dorp nog slechts 20 min of meer vervallen huizen. Alleen de kerk bleef staan en is tegenwoordig zelfs nog het enige oude pand dat het dorp rijk is.

Toen het toerisme de eerste voorzichtige schreden zette in het begin van de twintigste eeuw (met de opening van het Badhotel) bestond De Koog uit elf huizen en een kerk. Na de Tweede Wereldoorlog ging het echter hard met het toerisme. Tegenwoordig wordt het aantal inwoners van De Koog's zomers bijna vertwintigvoudigd. Alles in het dorp is op het toerisme gericht van camping to vijfsterrenhotel.

Het dorp is het uitgaanscentrum van Texel met talrijke cafes, restaurants en een discotheek. Ook aan slechtweerevoorzieningen is gedacht, met een squashhal, kartbaan, subtropisch zwemparadijs en de grootste toeristische attractie van Texel : Ecomare. Dit centrum voor Wadden- en Noordzee ligt het buiten De Koog.

Translated Text

In the current village, one can not see it anymore, but De Koog is one of the oldest villages of the island. This village of Texel presently has 1338 inhabitants (as of 1 January 2013). De Koog derives its name (from an event in the ?) fourteenth century, after the occurrence (appearance ?) of the cooghen, De Koog became a flourishing fishing village.

In 1514 the village had 140 houses and De Koog was, after Den Burg, the second village of the island. The squirt (tidal wave ?) from the dunes and a large storm surge in 1570 ushered in the demise of De Koog as a fishing village. Seventy houses floated away and the whole village was flooded. The spray drifted deeper sea gullies and fishing vessels could not reach the village.

The construction of the Zanddijk ( Sand Dike ) west of De Koog created a new dune complex, which bogged down forever the fairway of De Koog. In 1637 the village had only 50 houses and 649 residents. Most fishing residents of De Koog moved away to Den Hoorn. In 1749, the village had only 20 more or less dilapidated houses. Only the church remained standing and today it is the only only old building in the village of that age.

When tourism's first cautious steps arrived in the early twentieth century (with the opening of the Badhotel) De Koog consisted of eleven houses and a church. However, it went hard after the Second World War, with tourism. Today the population of De Koog in summer becomes almost twentyfold. Everything in the village is focused on tourism from camping to five star hotels.

The village is the entertainment center of Texel with its numerous cafés, restaurants and a nightclub. Consideration was also given to indoor facilities, (such as) a squash hall, kart track, subtropical swimming paradise and the biggest tourist attraction of Texel: Ecomare. This center for the Wadden and North Seas lies to the outside of De Koog.

Den Burg

Original Text

Den Burg is het grootste dorp van Texel, met ongeveer 7100 inwoners (peildatum: 1 Januari 2013). Dat betekent dat iets minder dan de helft van de totale bevolking in dit dorp woont, midden op het eiland. In Den Burg is een gezellig winkelcentrum met verschillende terrasjes.

De Hervormde kerk is rond 1400 gebouwd op het uit zwerfkeien bestaande fundament van een Romaans kerkje. In 1604 werd een nieuwe spits geplaatst, nadat de vorige spits er tijdens een storm in 1539 was afgewaaid. Het gebouw werd zwaar beschadigd in de Tweede Wereldoorlog tijdens de opstand van de Georgiers. Direct na de oorlog is de kerk gerestaureerd. In de jaren voor de oorlog werden de huizen voornamelijk langs de bestaande wegen gebouwd, waardoor lintbebouwing ontstond. Bij de naoorlogse bouwplannen is men de straten opnieuw ringvormig om het centrum gaan aanleggen. Er ontstonden nieuwe wijken rond het centrum.

Den Burg was lange tijd het tweede dorp van Texel, na De Westen. Omstreeks de zestiende/zeventiende eeuw werd Den Burg het bestuurlijke en organisatorische middelpunt van Texel. Den Burg veranderde van dorp met een overwegend agrarisch karakter in woonplaats voor onder andere veel zeevarenden. Dat kwam voornamelijk door de aanwezigheid van de Rede, de meest belangrijke verzamelplaats van schepen in Hollandse geschiedenis. In 1569 werd in de Kogerstraat het gasthuis voor varende gezellen gebouwd en in 1611 verrees op de Vismarkt het eerste recht- of raadhuis.

Niet alleen de kerk, ook diverse huizen werden vernield tijdens de oorlog. Veel oude huizen werden tijdens de Georgische opstand begint het 1945 kapotgeschoten door de Duitse batterijen bij Den Hoorn, die voor dat doel landinwaarts werden gericht. Zo werd de gehele noordzijde van de Parkstraat compleet verwoest. Tegenwoordig zijn hier nu veel winkels gevestigd. Na de oorlog werden vele mooie, oude panden niet meer herbouwd.

Iedere maandagmorgen wordt in het centrum een traditionele markt gehouden. In het verleden was het een schapen- en lammerenmarkt waar vele Texelse boeren elkaar ontmoetten. Die schappenmarkt wordt nu nog een keer per jaar gehouden tijdens de traditionele schapenfokdag op de eerste maandag van september. Boeren uit binnen- en buitenland komen dan naar het eiland om vee te kopen.

Translated Text

Den Burg is the largest village of Texel, with approximately 7100 inhabitants (reference date: 1 January 2013). This means that slightly less than half of the total population ( of Texel ) lives in this village, in the middle of the island. In Den Burg, there is a nice shopping center with several terraces.

The Reformed Church was built around 1400 on the boulder ( remaining ? ) foundations of a Romanesque ( Roman ? )church. In 1604 a new spire was placed after the previous spire was blown off during a storm in 1539. The building was badly damaged in World War II during the uprising of the Georgians. Immediately after the war the church was restored. In the years before the war, the houses were built primarily along existing roads, causing a ribbon development to arise. In postwar plans one of the streets again goes annular  to the center. There emerged new neighborhoods around the center.

Den Burg was long the second village of Texel, after Den Westen. Around the sixteenth / seventeenth century Den Burg became the administrative and organizational center of Texel. Den Burg changed from a village with a predominantly agrarian population to one which included many seafarers. This was mainly due to the presence of Rede, the most important gathering ( gathering place ? dock ? ) of ships in Dutch history. In 1569, a hospital was built on Kogerstraat for sailors and in 1611, the first town hall rose by the fish market.

Not only the church, several houses were also destroyed during the war. Many old houses were destroyed during the Georgian uprising in 1945, destroyed by the German batteries at Den Hoorn, which were aimed inland for that purpose. Thus, the entire north side of Parkstraat was completely destroyed. Nowadays, there are many shops. After the war, many beautiful old buildings were not rebuilt.


Every Monday morning a traditional market is held in the town center. In the past it was a sheep and lamb market where many Texel farmers used to meet. That sheep market is now held once a year during the traditional sheep breeding day on the first Monday of September. Farmers from home and abroad come over to the island then to buy cattle.

My Journey to Texel

I visited Texel more than two years ago. I took the ferry from Den Helder, got a bike at the ferry point on the island and visited one village after the other, including Den Burg and one of Texel's beaches. I was so impressed by the island that I resolved to translate and publish on the web information about the island's communities which I found in a Dutch brochure. A resolution which literally lay somewhere in the cupboard for over two years. I have had that brochure on my table for two weeks now, maybe more. And what better way to again kick off my Wondering Why Journeys blog by finally honouring that resolve !

So here's to Texel, and this is in the order the pieces will appear :


  1. Den Burg
  2. De Koog
  3. Oosterend
  4. Den Hoorn
  5. De Cocksdorp
  6. De Waal
  7. Oudeschild
  8. DenHelder
Yes, number 8 is on the Dutch mainland, but it is included in the brochure so will be unfair to leave it behind. To be fair, I will also publish photos of the pages I will be translating, or rather Google will be translating. I will however leave proper nouns untranslated and keep the original phrases where they make sense.